Ook het aantal bestrijdingsmiddelen boven-de-norm in het oppervlaktewater is gestegen van elf middelen in 2019 naar achttien middelen in 2020. De toename komt deels omdat er in 2020 op vijf bestrijdingsmiddelen is gescreend, die in 2019 nog niet werden gemeten. De AWP is bezorgd dat er nog meer onbekende bestrijdings-middelen in het oppervlaktewater zitten.

De AWP benadrukt dat het hier om jaargemiddelden gaat, die boven de norm uitkomen. Als er maar één keer een kleine normoverschrijding is, dan komt het jaargemiddelde nog niet meteen boven de norm. Daar zijn echt meerdere overschrijdingen in verschillende maanden voor nodig. Daar komt nog bij dat zeven van de achttien bestrijdingsmiddelen aangetroffen boven de norm, inmiddels verboden zijn om te gebruiken.

Ook Imidacloprid werd in 2020 opnieuw aangetroffen boven de norm. De AWP heeft al meerdere malen aandacht gevraagd voor ‘bijengif’ Imidacloprid, dat extreem giftig is voor insecten maar ook voor watervlooien. Zonder watervlooien hebben bijv. jonge snoekjes niets te eten. Imidacloprid wordt per 1 jan 2022 ook verboden in de glastuinbouw en dat is goed nieuws voor de waterkwaliteit van Delfland.

Concentraties bestrijdingsmiddelen in de glastuinbouw

In de Waterkwaliteitsrapportage concludeert Delfland dat de gevonden concentraties aan bestrijdingsmiddelen in de glastuinbouwgebieden hoger uitvallen dan daarbuiten. Uiterlijk in 2027 wil de glastuinbouw nagenoeg emissieloos zijn. “Dan is het wel teleurstellend om te concluderen dat er de afgelopen vier jaar geen vorderingen zijn gemaakt. Blijkbaar is het erg moeilijk voor de kwekers om de puntjes-op-de-i te zetten? Zo wijst Delfland voor de slechte waterkwaliteit in zwemplas De Wollebrand ook naar lozingen uit de glastuinbouw”, stelt Middendorp.

Ook het project ‘Gebiedsgerichte aanpak Glastuinbouwemissies’, waarbij per polder alle tuinders twee jaar lang intensief worden begeleid, heeft relatief weinig resultaat. Uit de grafiek van Delfland blijkt dat de procentuele afname voor N in reeds bezochte polders na acht jaar 45 procent bedraagt. Dat lijkt mooi, maar ook in niet-bezochte polders is er al een afname van 32 procent. Het extra effect van de gebiedsgerichte aanpak zou dan in totaal slechts 13 procent zijn? Ook in de boezem is de concentratie N vanzelf met 39 procent gedaald. Dat de procentuele daling in de referenties veel lager is, wordt verklaard uit het feit dat dat water al schoon was. 

Gewoon slecht

Middendorp: “De waterkwaliteit is weliswaar minder belabberd dan vier jaar geleden, maar achttien bestrijdingsmiddelen boven de norm  is gewoon slecht.  Zonder een drastische vermindering van de toxische druk al in de komende twee-drie jaar worden de EU Waterkwaliteitsnormen zeker niet gehaald in 2027.”

“De kwekers zijn niet de enige, maar wel de belangrijkste vervuilers van het water. Het blijkt lastig om goede afspraken te maken. En de boetes voor een milieudelict zijn relatief laag (max. 2.500 euro per incident). AWP Delfland wil daarom een tandje bijschakelen. Delfland moet meer bedrijfsondersteuning aan tuinders geven, zodat teelten zonder bestrijdingsmiddelen de gangbare praktijk worden en spuiten echt een uitzondering. Ook wil de AWP dat er meer controles komen. En ook de vertegenwoordiger van Glastuinbouw NL wil strengere handhaving. Ondernemers die het goed doen, vragen dan om een strenge handhaving die de minder presterende bedrijven eruit pikt.”

Extra heffing

Controles kunnen ook veel nauwkeuriger. Zo maakte Delfland onlangs bekend dat met de nieuwste eDNA-technieken precies kan worden nagegaan uit welke kas met tomaten of paprika’s een lozing van bestrijdingsmiddelen afkomstig is.

De AWP Delfland vindt dat de extra kosten voor extra bedrijfsondersteuning en extra controles moeten worden betaald uit een extra heffing voor de glastuinbouw.  Helaas moeten dan ook ‘de goeden onder de kwaden lijden’, maar op basis van goede voornemens duurt het allemaal veel te lang.