Inzicht in de nutriëntensituatie in KRW-waterlichamen

Voor een snel inzicht in de nutriëntensituatie in de Nederlandse KRW-waterlichamen is nu een nieuwe online tool beschikbaar: KRW-NUTrend. Het is een applicatie waarin een ruimtelijk beeld wordt gegeven van de toestand, trends, concentraties, normen en het doelgat (de afstand tot de norm) van nutriënten in de ruim 700 Nederlandse waterlichamen die zijn aangewezen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW).
Inzicht in de nutriëntensituatie in KRW-waterlichamen| Land Water

De applicatie geeft een goed beeld van de nutriëntenproblematiek in Nederland tussen 1990-2018. Hij toont per monitoringslocatie, waterbeheerder en/of stroomgebied waar de waterkwaliteit in de loop der jaren verbetert, waar die verbetering achterblijft of waar de kwaliteit zelfs verslechtert. Zo’n landelijk eenduidig overzicht is belangrijke input voor gebiedsgericht beleid ten aanzien van eutrofiëring van Nederlandse wateren.
De applicatie is ontwikkeld door Deltares in opdracht van het Ministerie van I&W. KRW-NUTrend kan online benaderd worden.De data uit KRW-NUTrend zijn gebruikt als bouwsteen voor het rapport ‘KRW – Toestand- en trendanalyse voor nutriënten’. In het rapport is een uitgebreide analyse van de verzamelde data gegeven.

Hoe werkt KWR-NUTrend?

De applicatie is onderverdeeld in drie verschillende tabbladen: toestand, trends en concentraties, met daarin verschillende informatie voor stikstof, fosfor en opgelost anorganisch stikstof (DIN) voor de toetsjaren 1990 tot en met 2019. Een toetsjaar geeft het oordeel over de drie voorliggende jaren waarvan data beschikbaar zijn. Zo is toetsjaar 2019 veelal het oordeel over de jaren 2016-2018. De waterlichamen worden weergegeven als een puntlocatie, het geografische middelpunt van het betreffende waterlichaam.

De waterkwaliteitsdata voor stikstof, fosfor en opgelost anorganische stikstof (DIN) in deze applicatie zijn afkomstig van de regionale waterbeheerders (via het Waterkwaliteitsportaal van het InformatieHuis Water) en RWS (via DONAR). De data tot en met 2014 zijn tot stand gekomen door individuele meetgegevens van de verschillenden stikstof en fosforfracties om te rekenen tot stikstof-totaal, fosfor-totaal en DIN, en te koppelen aan de juiste KRW-waterlichamen. Vanaf 2015 wordt gebruik gemaakt van de gegevens van de waterbeheerders zelf, zoals getoetst in de Aquo-kit. De Aquo-kit is een internetapplicatie voor de gegevensverwerking in de monitoringcyclus. Met de Aquo-kit kunnen waterbeheerders fysisch-chemische en biologische monitoringgegevens van oppervlaktewater-, grondwater- en bodemkwaliteit toetsen aan landelijke waterkwaliteitsnormen.

Vanuit de zo verkregen dataset 1990-2018 is de toestand bepaald door het 3-jarig zomergemiddelde te vergelijken met de norm voor toetsjaar 2019 (juni 2019). Door gebruik te maken van deze norm voor alle jaren is het mogelijk om de toestand voor de verschillende toetsjaren met elkaar te vergelijken.

Tabblad ‘toestand’

De KRW-NUTrend applicatie is ingedeeld in drie tabbladen. In het tabblad ‘toestand’ zijn in verschillende kaarten en grafieken de resultaten van de toestandsbepaling en het doelgat weergegeven voor de KRW-waterlichamen. Zowel de kaarten als grafieken kunnen getoond worden op landelijk-, stroomgebied- of waterbeheerderniveau.  Daarnaast kunnen in dit tabblad, met behulp van een scrolbalk, de resultaten voor de toetsjaren 1990 tot en met 2019 van jaar tot jaar bekeken worden.

Tabblad ‘trend’

Als voor een KRW-monitoringslocatie een meetreeks van minimaal 10 jaar beschikbaar is kan de trend voor deze locatie berekend worden. In het tabblad ‘trends’ wordt dan aangegeven of er een op- of neerwaartse trend aanwezig is op de betreffende monitoringslocatie. Voor deze KRW-monitoringslocaties kunnen de gebruikers van de webapplicatie een grafiek zien met daarin de meetreeks, de trend en de trendhelling.

Tabblad ‘concentraties’

Het tabblad ‘concentraties’ bevat uitgebreidere informatie per KRW-waterlichaam. In de overzichtskaarten wordt informatie gegeven over de (driejarige) zomer- en jaargemiddelde concentraties. Door in de kaart op een waterlichaam te klikken komen grafieken met de concentraties van de KRW-monitoringslocaties behorende bij het KRW-waterlichaam in beeld, waarbij ook de verhouding van de concentraties ten opzichte van de norm wordt getoond. Deze figuren maken ook meteen duidelijk hoe we van individuele concentratiemetingen tot een KRW-toestandsbeoordeling komen.

Dankzij deze landelijke KRW-NUTrend applicatie zijn de meetgegevens en de KRW beoordelingen op landelijk niveau inzichtelijk en toegankelijk gedocumenteerd.