Onderzoeksfaciliteit met tijdmachine voor bodemprocessen

Donderdag 9 juni vond de opening plaats van een nieuwe onderzoeksfaciliteit van kennisinstituut Deltares: de GeoCentrifuge. Met de GeoCentrifuge worden bodemprocessen op schaal getest door de zwaartekracht op te voeren. Wat in de grond jaren kan duren, wordt zo teruggebracht naar uren. Gezien de maatschappelijke uitdagingen zoals klimaatverandering, bodemdaling en de druk op de ruimte, is deze innovatieve onderzoeksfaciliteit van groot belang voor een veerkrachtige en duurzame infrastructuur.
Onderzoeksfaciliteit met tijdmachine voor bodemprocessen | Land Water
Onderzoeksfaciliteit met tijdmachine voor bodemprocessen | Land Water

Dijken moeten veilig zijn, zeker gezien het veranderende klimaat en extremer weer. Zo test Deltares in de GeoCentrifuge op schaal nagebouwde waterkeringconstructies op extreme condities die zelden voorkomen. En nog niet eerder gebouwde constructies zoals grotere windmolens op zee kunnen getest worden op geschiktheid: zijn de funderingen van de turbines bestand tegen extreme krachten. Ook infrastructuur zoals wegen, tunnels, leidingen of spoorbanen kunnen in de GeoCentrifuge worden nagebootst om de effecten van bijvoorbeeld veroudering, toenemend gebruik, of bodemdaling en klimaatverandering na te gaan. Harm Aantjes (afdelingshoofd Deltares): “Door de afmeting en het bereik van deze centrifuge kunnen we infrastructuurconstructies onder extreme condities testen voordat ze worden gebouwd. Dit draagt bij aan het veilig en leefbaar houden van onze Delta onder veranderende omstandigheden.”
De ontwikkeling van deze GeoCentrifuge duurde in totaal zo’n tien jaar (van planvorming naar realisatie). Het apparaat is gebouwd in Frankrijk. De centrifuge heeft een maximum snelheid van 347 km/u en komt dan drie keer per seconde langs bij 150 keer de zwaartekracht (150 g). 

Opening onderzoeksfaciliteit

De openingshandeling bij Deltares werd verricht door Mark Harbers, minister van Infrastructuur en Waterstaat, en Annemieke Nijhof, algemeen directeur Deltares. Mark Harbers: “Prachtig dat ik de nieuwe GeoCentrifuge onderzoeksfaciliteit mag openen. Deze maakt het immers mogelijk om de noodzakelijk kennis en data te verzamelen voor de grote opgaven waarvoor wij staan, zoals waterveiligheid, de energietransitie en klimaatbestendig bouwen. Hier gaan overheden, bedrijfsleven, kennisinstituten en Deltares, niet alleen nationaal, maar ook internationaal, profijt van hebben. Hiermee investeren we tevens in de internationaal vooraanstaande positie van Nederland op het terrein van water en bodem.”