Adviesgroep Borm & Huijgens is blij dat de Tweede Kamer onlangs een motie heeft aangenomen om de dijk van de Hedwigepolder niet door te steken. SP-Kamerlid Sandra Beckerman en D66-Kamerlid Kiki Hagen dienden de motie in om ontpoldering uit te stellen tot vaststaat dat zij geen schadelijke effecten heeft op natuurontwikkeling en een gezonde leefomgeving.
Luchtfoto van Hedwigepolder. (Bron: Beeldbank Rijkswaterstaat / Joop van Houdt)
“Dit geeft hoop op een betere toekomst”, aldus Borm & Huijgens. Bodemdaling door exploitatie is de meest ingrijpende verandering van het Nederlandse landschap. Hierdoor daalde half Nederland beneden de zeespiegel en werd het land aangetast door de zee. Wadden en zeegaten ontstonden. Ons te lage land was en is alleen te handhaven met een sterk kunstmatige waterhuishouding, met polders, keringen, spuisluizen en gemalen. De Zuiderzeewerken en de Deltawerken hanteerden, evenals het huidige Deltaprogramma, de doelen waterveiligheid en zoetwatervoorziening. Met de te verwachten zeespiegelstijging en klimaatverandering zullen grootschalige maatregelen genomen moeten worden om ook de toekomst veilig te stellen.
Een zeegat
De Westerschelde groeide door de eeuwen uit tot een zeegat als gevolg van bodemdaling, militaire inundaties en verdiepingen. Hierdoor manifesteert zich ver landinwaarts een zout getijde. De afvoer van de rivier de Schelde is in een getijperiode slechts zo’n 4 miljoen m³ tegenover een getijvolume van ruim 2 miljard m³ aan zeewater dat de monding passeert en nog zo’n 350 miljoen m³ bij de Hedwige op de grens met België. Dit geeft aan dat de rivierinvloed hier te verwaarlozen is ten opzichte van die van de zee. Door in Zeeuws-Vlaanderen hoog opgeslibde polders af te graven en te ontpolderen, denkt men stroomopwaarts de stormvloedstanden te kunnen verkleinen, maar dergelijke polders werken, volgens Borm & Huijgens, als spoelmeren en hebben juist een aanzuigende werking. “Men schept zo nog meer ruimte voor de zee. Nog meer water zal via het ontstane zeegat binnenstromen. Men noemt de Westerschelde dan wel een estuarium, maar in werkelijkheid is het een allesoverheersend zeegat dat het voortbestaan van het Scheldebekken en de stad Antwerpen bedreigt.”
Omgekeerde wereld
“Waar zijn we eigenlijk mee bezig? Het is een omgekeerde wereld als men dijken gaat doorsteken als de zeespiegel stijgt. Waterveiligheid wordt juist gegarandeerd door kustlijnverkorting en zoetwatervoorziening kan worden bereikt door tegendruk te geven met zoet water om de zoutgrens zo ver mogelijk naar de kust te brengen”, meldt de adviesgroep
Nu streeft Zeeland ernaar om in 2050 de eerste klimaatbestendige regio ter wereld te zijn. Willen we over 100 jaar nog steeds in de Zuidwestelijke Delta kunnen wonen, dan moeten we de gevolgen van klimaatverandering het hoofd kunnen bieden.
“Misschien is het nog niet te laat en verdwijnt het hoofdpijndossier Hedwige voorgoed in de kast, komt er een keerpunt voor mens en natuur en krijgen na vele jaren actiegroepen zoals ‘Nu Ontpolderen? Nee!’ alsnog gelijk”, aldus Borm & Huijgens.
