Met de aanleg van de piekberging in de Haarlemmermeer bereidt Rijnland zich voor op toenemende extreme neerslag door klimaatverandering. De waterberging moet daar voor droge voeten zorgen, voornamelijk in het gebied vanaf de Kagerplassen tot Spaarndam. Met aandacht voor het agrarisch groene karakter én extra aandacht voor ecologie. Door de berging te omringen met een bloemrijke dijk, wordt het straks een mooi plaatje om te zien.
Het overtollige water wordt normaal gesproken via poldergemalen de polders uitgepompt. In de Haarlemmermeerpolder gebeurt dit via de gemalen Leeghwater in Buitenkaag en het gemaal Lijnden. Vervolgens komt het water terecht in het zogenoemde ‘boezemstelsel’ van Rijnland, waarvan de Ringvaart onderdeel is. Vanuit de boezem wordt het water vervolgens via grote boezemgemalen weggepompt naar zee bij Katwijk, maar ook naar het Noordzeekanaal bij Spaarndam en Halfweg en naar de Hollandsche IJssel bij Gouda. Hoogheemraad Sjaak Langeslag: “Met de inzet van de piekberging kunnen we in de toekomst snel water opvangen bij wateroverlast. In deze berging in de Haarlemmermeer kunnen we 1 miljoen kuub water kwijt, dat zijn omgerekend vierhonderd olympische zwembaden.”
Agrarisch gebied
De werkzaamheden aan de piekberging Haarlemmermeer zijn in volle gang. De verwachting is dat deze in 2024 gereed is. Dan is ook de toestroom naar boezemgemaal Halfweg vergroot. Na aanleg van de piekberging blijft de grond beschikbaar voor agrarisch gebruik, dat wil zeggen voor veeteelt. Er vindt geen akkerbouw meer plaats, omdat gewassen verloren gaan als de piekberging wordt ingezet en het land onder water wordt gezet.
Functie piekberging
“Een piekberging zal naar verwachting eens in de vijftien jaar worden ingezet om extreme neerslag op te vangen”, vertelt Langeslag. “In het voortraject van de piekberging is onderzocht welke andere functies er daarnaast mogelijk zijn. Dat is gebeurd in samenwerking met de omgeving.” In dit geval was de uitkomst dat waterberging in combinatie met agrarisch gebruik mogelijk is. Door deze combinatie blijft ook het polderlandschap zoveel mogelijk behouden. Dat gaat niet samen met een zoetwaterberging, vanwege het risico dat de piekberging volstaat op het moment dat deze ingezet moet worden.
Piekbergingen Rijnland
Om de weersextremen het hoofd te blijven bieden, is goed waterbeheer steeds belangrijker. De komende jaren hebben waterbeheerders te maken met diverse uitdagingen, zoals de zeespiegelstijging, piekbuien en droogte. Daarom werkt Rijnland aan de aanleg en (mogelijke) inzet van piekbergingen. In het gebied van Rijnland zijn er twee: Nieuwe Driemanspolder bij Zoetermeer en de piekberging Haarlemmermeer (nog in aanleg). Een piekberging is een omdijkt stuk polder dat als tijdelijke uitlaatklep kan dienen voor het (boezem)water. Bij extreme hoeveelheden neerslag wordt overtollig water vanuit de boezem het bergingsgebied ingelaten. Als het peil na enkele dagen is gedaald, kan de piekberging weer leeglopen.
