Het werk bij Schiphol kan niet alleen eerder worden gedaan, maar ook in één keer, oorspronkelijk zou het in etappes verspreid over twee jaar worden uitgevoerd. Strukton gaat de komende weken ruim zeven kilometer aan spoorstaven vervangen. Voor overige projecten en nieuwe aanbestedingen houdt ProRail zich vooralsnog aan de eerder gemaakte planning, maar met name voor onderhoud wordt per geval gekeken wat mogelijk is, meldt ProRail-woordvoerder Willem van Ewijk. In België zijn alle spoorprojecten op last van de overheid juist stil komen te liggen als gevolg van de crisis.
Sinds de Rijksoverheid maatregelen heeft genomen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan is het aantal reizigers met meer dan 85 procent afgenomen. Reizigersvervoerders Arriva, Keolis, NS, Connexxion en Qbuzz pasten daarom vorige week hun dienstregelingen aan. Daardoor rijden er een stuk minder treinen en is het veel rustiger op het spoor dan normaal. Sommige stukken zijn zelfs helemaal niet in gebruik. Onder meer de oudste van de twee buizen in de Schipholtunnel.

Corrosie

Een aantal van de spoorstaven in deze tunnelbuis stamt uit de jaren zeventig, andere stammen uit het einde van de jaren negentig. Eerder dit jaar bleek tijdens routinecontroles dat de staven sneller roesten dan verwacht. Vooral aan de onderkant. “Normaal gesproken zou het werk meerdere weekenden in beslag nemen”, zegt tracémanager Rolf Schooleman. “Dat betekent op dit stukje spoor een hele hoop: meerdere keren minder treinen en vervangend busvervoer. Dat zorgt voor hinder voor reizigers van en naar Schiphol.”
Omdat de tunnelbuis nu langere tijd buiten gebruik is, kan bijna al het werk in één keer worden gedaan: tussen 30 maart en 6 april. “De aanleiding is ontzettend triest”, aldus projectmanager Alf Smolders. “Maar we wisten dat we de uitgedunde dienstregeling konden gebruiken om het onderhoud eerder en zonder reizigershinder in te plannen. Iedereen heeft meteen supersnel geschakeld.”

Vervolg

De komende tijd kijkt ProRail of er meer (onderhouds)projecten naar voren gehaald kunnen worden. Volgens Smolders had het eerste vooruitgeschoven project de nodige voeten in de aarde. “We moesten goed nadenken over de impact van het herstel in deze periode. Strukton en ProRail willen natuurlijk een veilige werkomgeving bieden voor hun medewerkers. Dat staat voorop. We hebben goed gekeken wat de maatregelen van de Rijksoverheid en de richtlijnen van het RIVM betekenden. Maar toen eenmaal duidelijk was hoe ingrijpend de maatregelen zijn voor de dienstregeling en het aantal reizigers, ging het snel. In een week tijd hebben we alles geregeld.”
Smolders is terughoudend over het naar voren halen van meer onderhoudsprojecten. “De logistiek vormde nog een uitdaging. De wil is er ook, maar ht moet wel mogelijk zijn. De materialen en de mensen moeten je wel op tijd op het werk kunnen krijgen, als ze überhaupt al beschikbaar zijn. Ik ging hier vrij positief in en leerde al snel dat in dit geval het geheel als een puzzel in elkaar paste. Het is echt te danken aan de inzet van alle partijen dat dit gelukt is in zo’n korte tijd.”
Alle leveranciers van spoormaterialen zijn het er over eens dat de geschrapte treinen een uitgelezen kans zijn om extra werk in te plannen. Volgens enkelen is dit ook het ultieme moment om projecten op de dag uit te voeren in plaats van in de nacht of het weekend. “Het naar voren halen van de grotere projecten van ProRail is waarschijnlijk een utopie, maar beter spreiden zou misschien wel kunnen”, zegt een leverancier die anoniem wil blijven. “Maar de werkzaamheden in onderhoudsgebieden naar voren te halen nu er minder treinen gaan rijden, zou wel een optie kunnen zijn.”

Veiligheid

De luxe van minder treinen en zoals in het geval van de Schipholtunnel, sporen die helemaal buiten gebruik zijn, zorgt ook voor een totaal andere benadering van een project, constateert Smolders. “Normaal zouden we met een grote ploeg mensen en een dubbel aantal kranen aan de slag gaan om de werkzaamheden in zo’n kort mogelijk tijdsbestek te realiseren. Nu kiezen we er bewust voor om meer tijd te nemen en met minder mensen aan het werk te gaan. We hebben meer tijd en veiligheid voor spoorwerkers is veel belangrijker om coronabesmetting te voorkomen. Er wordt gewerkt in kleine ploegen en we houden afstand van elkaar.”
Strukton en ProRail houden zich aan de richtlijnen van het RIVM. Zo gaan er bijvoorbeeld niet meer dan acht man per keer de tunnelbuis in, waardoor monteurs op de voorgeschreven anderhalve meter afstand van elkaar kunnen werken.