De stuwcomplexen bij Nederrijn en Lek stammen uit de jaren zestig van de vorige eeuw. Inmiddels zijn bij de stuwen al vijf van de zes vizierschuiven vervangen. De laatste vizierschuifwissel, bij Stuw Driel, staat vanaf juli 2020 op de planning. Rijkswaterstaat geeft aannemer Siemens Mobility de ruimte om tussen 1 mei en 1 november 2020 de werkzaamheden uit te voeren. “In die periode hoeft de stuw het minst open voor waterbeheer”, vertelt omgevingsmanager Frank van den Broek.

Volop bedrijvigheid bij Stuw Driel

Stuw Driel ligt van de drie stuwen het meest stroomopwaarts en staat drie keer zo vaak open als die in Amerongen en Hagestein. Hierdoor is er in Driel een grotere kans dat het werk regelmatig moet worden onderbroken. Aannemer Siemens Mobility werkt om veiligheidsredenen namelijk alleen als beide vizierschuiven gesloten zijn. “De stroming is anders te sterk”, legt Hans Buurkes van Siemens Mobility uit.

360.000 kg aan staal voor vizierschuif

Hoe pakt de aannemer de werkzaamheden aan? Buurkes: “Vóór het vervangen van de laatste vizierschuif plaatsen we een tijdelijk keermiddel dat het water tegenhoudt. Als dit staat, demonteren we de bestaande vizierschuif en voeren we hem af. De nieuwe schuif wordt in drie delen aangevoerd en weegt in totaal 360.000 kg . We plaatsen met behulp van kraanschepen eerst de twee zijkanten en vervolgens het middendeel daartussenin. Een precisiewerkje; soms hebben we maar enkele centimeters ruimte. We lassen het middendeel vast aan de zijkanten, waarna we de lasnaden conserveren. Tot slot bevestigen we de hijskabels van de schuiven en is de stuw klaar voor gebruik.”

Watermanagement Nederrijn en Lek

Rijkswaterstaat heeft met de aannemer afgesproken dat watermanagement moet doorgaan, ook tijdens het werk. “We moeten het waterpeil namelijk kunnen beheersen voor allerlei partijen in de omgeving”, vertelt Van den Broek. “Denk aan de scheepvaart die een bepaalde diepgang vergt, aan de drinkwatervoorziening waarvoor voldoende toevoer moet zijn, en aan woonbooteigenaren.” Daarom heeft Rijkswaterstaat met de scheepvaart en de waterschappen afgesproken dat tijdens de renovatie het waterpeil maximaal 50 cm hoger en 20 cm lager mag zijn dan gebruikelijk.

Uitvoer klus afhankelijk van wateraanvoer

Tijdens het werk heeft Siemens Mobility dagelijks contact met het landelijk Watermanagementcentrum dat de waterstanden veertien dagen vooruit voorspelt. Zo wil de aannemer de continuïteit van de werkzaamheden zo veel mogelijk zeker stellen en het waterbeheer niet ontregelen. “Dit is bij Stuw Driel, ook wel bekend als ‘de kraan van Nederland’, een grotere uitdaging dan bij Hagestein en Amerongen, omdat we hier het water niet kunnen afremmen. Iedere regenbui in het stromingsgebied van de Rijn in Duitsland zorgt direct voor een hogere waterstand in Driel.” Op basis van de ervaringen in Amerongen en Hagestein heeft Siemens Mobility er alle vertrouwen in de klus met zijn partners in tien weken uit te voeren. “Toch blijf je afhankelijk van de wateraanvoer, en die trekt zich weinig aan van renovaties”, besluit Buurkes.